Speerpunt 2

Ruimte voor de sector

Ruimte voor de sector onder druk 

De 'signalerende en agenderende' functie van goede doelen, één van de zes functies beschreven in de publicatie 'Wat maakt goede doelen onmisbaar voor onze samenleving', ligt steeds vaker onder vuur. Er wordt steeds kritischer gereageerd op deze functie, waarbij er wordt geageerd tegen overheidsbeleid, terwijl het uitoefenen daarvan zorgt voor 'checks and balances' in de samenleving. En die zijn nodig in een pluriforme democratische samenleving, zo wordt er gezorgd voor evenwicht en tegenwicht. 

Belangenbehartiging 

Beperking giftenaftrek 

Het evaluatierapport ‘Geven en nemen’ door SEO-Economisch Onderzoek (maart 2024) concludeert dat de giftenaftrek wel doeltreffend, maar niet doelmatig is. Mede naar aanleiding hiervan werd in het Hoofdlijnenakkoord van de coalitiepartijen een bezuiniging op de giftenaftrek aangekondigd.  

Goede Doelen Nederland en het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO) hebben een commissie van deskundigen onder voorzitterschap van Alexander Rinnooy Kan gevraagd om advies te geven over de evaluatie en de daarop gebaseerde, voorgenomen bezuiniging. In juni 2024 werd het adviesrapport ‘Advies Behoud Giftenaftrek’ uitgebracht. De commissie concludeert dat het onderliggende principe van de fiscale giftenaftrek in de huidige vorm nog onverkort geldig is en de voorgenomen bezuiniging vanwege onvolkomenheden niet op het evaluatierapport van SEO kan worden gebaseerd.  

Red de giftenaftrek 

Op initiatief van de Christen Unie, in samenwerking met Prisma en een aantal goede doelen, werd in juni 2024 een petitie gelanceerd ‘Red de giftenaftrek’, ondersteund door een opinieartikel in het Algemeen Dagblad. De petitie werd bijna 50.000 keer ondertekend. Onze gezamenlijke inzet heeft geresulteerd in het voor een belangrijk deel terugdraaien van de voorgenomen bezuiniging. De aftrek in de vennootschapsbelasting en de inkomstenbelasting werd gehandhaafd. Wel werd het ‘geven uit bedrijven’ (faciliteit in box 2) teruggedraaid en daarvoor in de plaats is de maximum aftrek van 250.000 bij periodieke giften verhoogd naar 1,5 miljoen. De commissie Rinnooy Kan is gevraagd een tweede advies op te stellen over het vereenvoudigen van de giftenaftrek en het verbeteren van de uitvoerbaarheid voor de Belastingdienst. 

Consumentenagenda 

In april 2024 heeft het ministerie van Economische Zaken haar voorgenomen beleid in het kader van de Consumentenagenda bekend gemaakt. De minister is voornemens om generieke maatregelen in te voeren met een verplichte bedenktijd van drie dagen bij colportage en een verbod om te bellen op basis van de klantrelatie bij telemarketing. In de beslisnota en tijdens het Commissiedebat heeft de minister aangegeven in overleg te gaan met het ministerie van JenV over de bijzondere positie van goede doelen. Via een amendement van SGP-Kamerlid Flach, dat met algemene stemmen werd aangenomen, is voorzien in een uitzondering voor ideële of charitatieve organisaties zodat op basis van de klanttermijn gebeld mag blijven worden. Ook voor artikel 3 loterijen (goede doelen loterijen) en kranten is deze uitzondering gemaakt. De telecommunicatiewet zal worden aangepast. Dat zal niet eerder dan in 2025 plaatsvinden. Deze politieke besluiten zijn een stap in de goede richting wat betreft de verdere uitwerking van de Consumentenagenda. Onze inzet blijft dat bij generieke wetgeving daadwerkelijk rekening wordt gehouden met de bijzondere positie van goede doelen. 
 

Samenwerking brede sector 

Sinds 2006 trokken de brancheorganisaties Goede Doelen Nederland, CIO en FIN samen op in de contacten met overheid, politiek en andere stakeholders. Op een groot aantal onderwerpen werd de belangenbehartiging gezamenlijk ingericht. Dit samenwerkingsverband was ondergebracht in de Stichting Beheer SBF. In november 2023 hebben de drie partijen besloten de vaste samenwerking in SBF-verband te beëindigen en de stichting te ontbinden. De ontbinding is in 2024 volledig afgerond. Goede Doelen Nederland Jaarverslag 2024 14 De mobilisatie van de ‘brede sector van maatschappelijke initiatieven’ vindt sindsdien plaats in wisselende coalities afhankelijk van het thema of onderwerp. Goede Doelen Nederland en CIO hebben bij de ontbinding van SBF afgesproken in de belangenbehartiging wel onverkort met elkaar te blijven samenwerken.

Bevorderen brede werking Erkenning 

Aanpassen Erkenningsregeling 

De categorie indeling in de Erkenningsregeling is aangepast naar aanleiding van de evaluatie van de Erkenningsregeling in 2021. Uit deze evaluatie bleek onder andere dat de begrenzing tussen de categorieën – gebaseerd op (enkel) baten - tekortkomingen vertoont en daardoor beperkt draagvlak heeft. Het CBF onderzocht vervolgens hoe een beter passende indeling kon worden ontworpen waarbij ook naar medebepalende factoren als aantal medewerkers en balanstotaal is gekeken. Dit heeft geleid tot aanpassing van de grenzen om tot betere ‘typologieën’ te komen: organisaties binnen een bepaalde categorie hebben nu min of meer vergelijkbare kenmerken en zijn daarmee homogener, waardoor zij beter kunnen voldoen aan voor die categorie toepasselijke normen. Onze Commissie bedrijfsvoering & financiën was hierbij betrokken. Goede Doelen Nederland heeft samen met het CBF en de Commissie Normstelling voorlichtingsbijeenkomsten voor erkende organisaties georganiseerd. In verband met de aangepaste categorie-indeling is ook opnieuw gekeken welke normen voor welke categorie passend zijn. Van de gelegenheid is tevens gebruik gemaakt om op andere punten de normen te actualiseren. Wij hebben hier via de Werkgroep Normstelling, die de Commissie Normstelling ondersteunt, input voor gegeven. Mede op initiatief van Goede Doelen Nederland heeft de commissie de normen op het gebied van governance uitgebreid. 

Voor het volledige overzicht van onze inzet op belangenbehartiging, verwijzen we je graag naar onze lobby pagina op de website.